در این نوشتار از منظری جامعه شناختی و با حفظ اصول حرفه ای حرفه ی جامعه شناسی، که یکی از آنها، تلاش برای مهار ارزش ها و اعتقادات شخصی است، به دنبال توصیف و احیاناً تبیین واقعیت اجتماعی جدیدی در بلوچستان ایران هستیم که می توان آنرا «خیزش جدید فرهنگ فولکلوریک بلوچی و چالش بنیادگرایی مذهبی» نامید.

به جرات می توان گفت سازها و آلات موسیقی ابداع شده توسط بشر که الهام گرفته از وزش باد،صدای آب، صدای تنه درختان،آوای پرندگان و ... بوده است در زمره اولین آلات موسیقی دست ساخته بشر بشمار می رود که اکنون به سازهای بادی و کوبه ای نظیر«نی،سرنا،طبل و دهل» مشهور هستند و پس از آن انسانهای اولیه با نواختن اینگونه اصوات به اجرای حرکات موزون بر گرفته از محیط پیرامون خویش می پرداختند.

عکس از: داریوش مبارکی

“موسی بلوچ” نوازنده با استعداد دونلی بلوچستان و تنها جانشین مستعد شیرمحمد اسپندار حین رانندگی در مسیر روستای محل زندگی‌اش به نیک شهر چابهار بر اثر تصادف مجروح شد و قبل از رسیدن به بیمارستان جان به جان آفرین تسلیم کرد.

هر قومی نسبت به شرایط فرهنگی وجغرافیایی قالب سروده ها و نوع سازها و حتی دستگاه های موسیقیایی خود را درطی زمان انتخاب میکند.

موسیقی نقشبندی در بلوچستان،موضوع مقاله ای بود که تحت عنوان «موسیقی نقشبندی و روستای دهک سراوان» سال گذشته در صفحه صدا و موسیقی منتشر شد.در آن مقاله اشاره ای به قریه پیرآباد به عنوان یکی از مراکز مهم اجرای موسیقی طریقت در شرق بلوچستان شده بود.

لیکو یکی از گونه های ادب شفاهی و همچنان نوعی از موسیقی بلوچ های افغانستان است که مانند دوبیتی های زبان دری و لندی های لسان پشتو، توسط‌ عامه ی مردم به صورت شفاهی سروده شده است و به همین شیوه در بین مردمان مناطق مختلف انتشار یافته، و از نسلی به نسل دیگر انتقال پذیرفته است.

بلوچ تعلق خاطر شدیدی به موسیقی دارد. با موسیقی متولد میشود و به هنگام مرگ نیز از آن جدایی ندارد. زیبا ترین احساس و عمیق ترین دردها و شورانگیزترین داستانهای عشقی و حماسی را، نیمی به زبان گفتاری و نیمی به زبان موسیقی بیان می کند.

در بلوچستان هنگام کار از موسیقی و آواهای گوناگونی استفاده می شود،کارهای که هر کدام موسیقی و آواهای خودشان را دارند و انسان را پر از شوق به کار می کند.

رستم میرلاشاری، زاده بلوچستان ایران، ۱۸ سال است که در سوئد به سر می‌برد و ۱۵ سال است که یک گروه موسیقی از هنرمندان بلوچستان ایران، آفریقا و اروپا با نام «گلبانگ» برپا کرده است.

این هنرمند تحصیلات خود را در رشته موسیقی ملل در دانشگاه استکهلم، پایتخت سوئد، به پایان رسانده و در حال حاضر در همین دانشگاه مشغول کار است.